Aktualności
Blog poświęcony tematyce dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Interesujące artykuły, fascynujące fotorelacje prezentujące piękno i symbolikę zabytków pochodzenia żydowskiego.
Webinaria
Cykl trzech webinariów, organizowany późną jesienią 2021 inaugurujący dyskusję na temat historycznej i kulturowej wartości materialnego dziedzictwa żydowskiego w Polsce, a także wyzwań stojących przed partnerami ze strony polskiej i żydowskiej zaangażowanymi w jego ochronę.
Wirtualne spacery
Możliwość zaznajomienia się z wybranymi zabytkami dziedzictwa żydowskiego w Polsce (synagog, cmentarzy i domu przedpogrzebowego) i zwiedzenia ich na odległość.
Galeria zdjęć
Historia cmentarza
Powstał w połowie XVIII w. Zdewastowany podczas okupacji przez Niemców - rozebrano ogrodzenie, zniszczono macewy, użyto ich też jako materiału budowlanego m.in. dla budynku na zapleczu straży pożarnej. Po 1945 r. nekropolia dalej niszczała; PRL-owskie władze planowały urządzić tam park. W 1987 r. Fundacja Rodziny Nissenbaumów przeprowadziła prace porządkowe na cmentarzu - teren ogrodzono, postawiono dwa ohele (hebr., namiot - budynek stawiany na grobach cadyków i rabinów oraz członków ich rodzin; po II wojnie światowej, w Europie, ohele, na zrujnowanych cmentarzach stawiano by upamiętnić pomordowanych, spoczywających dawniej na danej nekropolii cadyków). W Przysusze jeden ohel stoi nad grobem kaznodziei i jednego z pierwszych propagatorów chasydyzmu w centralnej Polsce - Abrahama z Przysuchy (zm. w 1806). W drugim, podwójnym ohelu umieszczono osiem mosiężnych tabliczek. Dwie mają upamiętniać fundatorów, pozostałe poświęcono pamięci wybitnych cadyków związanych ze szkołą przysuską: Jakuba Icchaka Rabinowicza, zwanego Świętym Żydem (1766- 1813)
Symchy Bunema (1765-1827) , Jerachmiela z Przysuchy (1784- 1836), Jakuba Icchaka Elchanana (zm. 1873), Jerachmiela Judy Meira z Przysuchy (zm. 1897) i Cwi Hirsza Mordechaja z Przysuchy (zm. 1865).
Przysuchę i ohele odwiedzają chasydzi z zagranicy. Koło oheli zgromadzono fragmenty ocalałych macew. Najstarszy pochodzi z 1771 r. z grobu Jakowa syna Zewa.
Historia synagogi
"Wspaniała" - tak opisywali kiedyś odwiedzający przysuską synagogę. Jeszcze dziś, mimo że obiekt wymaga remontów, budowla robi wrażenie. To jedna z nielicznych zachowanych synagog późnobarokowych synagog w Polsce i jedyna w regionie. Wzniesiono ją w latach 1775- 1790, na planie prostokąta o bokach 35 na
Podczas II wojny światowej Niemcy wykorzystywali obiekt jako magazyn, tak było i po 1945 r. Pierwszy projekt konserwacji zabytku podjęto w latach 60. XX w. Jednak nieumiejętnie prowadzone w latach 1968 - 1970 prace, nie wyszły synagodze na dobre. Zmieniono konstrukcję dachu, skuto sztukaterie i większość wewnętrznych tynków. Podcięto też filary wspierające bimę a to zagroziło konstrukcji obiektu. Stabilność budynku próbowano przywrócić dodając stalową konstrukcję wkoło bimy, ale nie została ona właściwie zakotwiczona.
Od 2007 r. właścicielem obiektu jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, która próbuje go ocalić. Wyremontowano dach i elewację, wzmocniono fundamenty i konstrukcję. Niestety, nadal wiele pozostaje do zrobienia. Według planów Fundacji z 2017 r., Przysucha z odnowioną synagogą, zaadaptowaną na cele wystawienniczo- konferencyjne, miałaby stać się centrum południowej części "Szlaku Żydów Mazowieckich".
Przysucha
Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja publiczna 2021”